BLEFAROPLASTIKA (ESTETSKA OPERACIJA GORNJIH I DONJIH KAPAKA)
Blefaroplastika, ili operativni zahvat “podmlađivanja” kapaka je najčešće rađeni hirurški
zahvat na kapcima i jedan od najčešćih estetskih operacija na licu.
Savjetuje se svim pacijentima starijim od 45 godina, ali i mlađima koji imaju funkcionalni
problem sa viškom kože gornjih ili donjih kapaka. Naime, zahvat iz estetskih razloga
može da se izvede i prije 45. godine, ali pacijenti moraju biti spremni na to da će ga
vjerovatno morati ponavljati barem još jednom u toku života, jer je efekat operacije
vidljiv 10-20 godina.
Sam operativni zahvat je potpuno bezbolan za pacijenta, bilo da se radi o operaciji
gornjih ili donjih kapaka. Zahvat se izvodi u lokalnoj anesteziji, uz aplikaciju anestetika
ispod kože koja će biti odstranjena. Nekada, a prema želji pacijenta, anestezija može da
bude i u vidi analgosedacije (“omamljeni ste, ali dišete samostalno), ali i opšte anestezije
(u potpunosti ste uspavani i mašina diše za vas).
Blefaroplastika gornjih kapaka
Za ovaj operativni zahvat prethodno se odredi tačan visak kože koji je potrebno ukloniti.
Postupak i procjena su jako važni, jer funkcionalnost kapka ne može biti dovedena u
pitanje, odnosno oko mora normalno da se otvara i zatvara nakon operacije. Lokalni
anestetik se ubrizga ispod viška kože koji se uklanja, a dodatna anestezija može da bude
primijenjena kao što je ranije i navedeno.
Nakon uklanjanja viška kože rana se zatvara koncima koji mogu da budu samorazgradivi
i ne moraju se skidati nakon operacije, ili onim koji nije samorazgradiv i mora se skidati 7-
10 dana nakon zahvata.
U postoperativnom toku, koji obično traje oko 7 dana, pacijentu se savjetuje da nekoliko
puta na dan stavlja na kapke hladne obloge (najčešće led), te da prva dva dana nakon
zahvata više miruje, odnosno da se ne izlaže težem fizičkom naporu.
Kontrole poslije operacije često nisu potrebne.
Blefaroplastika donjih kapaka
Za razliku od operacije gornjih kapaka, kod operacije donjih kapaka može da se uklanja
samo višak kože, višak kože i masno tkivo (“kesice” ispod očiju), ili samo masno tkivo.
Kod prve dvije indikacije za operaciju rez se rad isa spoljašnje strane kapka, odnosno na
samoj koži, dok kod uklanjanja samo masnog tkiva rez se rad isa unutrašnje strane
kapka. Prve dvije indikacije zahtijevaju stavljanje šavova, dok kod treće rana zarasta
sama, rez se ne vidi i nije ga potrebno šiti.
Operativni i postoperativni tok su isti kao i kod operacije gornjih kapaka.
Ptoza (spušteni kapak)
Ptoza je medicinski pojam koji označava spuštene kapke, odnosno kapke koji se ne
nalaze u normalnom anatomskom položaju na oku. Ako se radi o manjem stepenu
ptoze, onda se ona smatra samo estetskom, ali ako je kapak toliko spušten da prekriva
zjenicu i ometa vid zahvaćenog oka, onda se govori o funkcionalnoj ptozi.
Ovo stanje može da se javi u bilo kom životnom dobu, čak i po rođenju djeteta, kada se
najčešće govori o traumatskoj ptozi koja može da nastane prilikom samog poroda. Sa
druge strane, stečena ptoza nastaje kao posljedica povreda ili degenerativnih promjena
na mišićima ili tetivama kapaka uzrokovanih starenjem, kao i kod oštećenja moždanog
živca koji podiže kapak.
Korekcija ptoze
Ptoza se jedino može korigovati hirurški, bez obzira u kojem životnom dobu je pacijent.
U zavisnosti od stepena ptoze i dobi pacijenta, tehnika može uključivati skraćenje tetive
mišića podizača kapka, ili fiksiranje elastične silikonske trake ispod kože za čeoni mišić.
Bez obzira na tehniku kojom će se ptoza korigovati, svi zahvati se obavljaju u lokalnoj
anesteziji, bez potrebe za uspavljivanjem, osim u slučajevima kada se ptoza koriguje
kod djece, kada se savjetuje operacija u opštoj anesteziji.
Oporavak pacijenata je obično 7-10 dana, nakon kojih se može i vidjeti puni efekat
urađenog operativnog zahvata.
Ektropijum i entropijum?
Zbog promjene u sttrukturi tkiva kapaka najčešće izazvanih starenjem, ali nekada i
ožiljcima ili poremećajem inervacije, nastaju poremećaji položaja kapaka, odnosno
izvrtanje kapka prema vani (ektropijum) ili uvrtanje kapka prema unutrašnjosti oka
(entropijum).
Nastanak ektropijuma često je praćen ne samo lošom estetikom kapka, nego i
hroničnim podražajem vežnjače (konjunktivitis), ali i upalama rožnače oka (keratitis).
Razlog nastanka ovih oboljenja je nemogućnost zadržavanja suza na površini oka zbog
narušenog položaja kapka, čime se smanjuje ili u potpunosti poništava protekciona
funkcija suznog filma.
Za razliku od ektropijuma, kod entropijuma dolazi do uvrtanja kapka prema unutrašnosti
oka. Pacijenti se često žale na žuljanje oka i slabljenje vida koje može biti izazvano
nastankom oštećenja na epitelu rožnjače (erozije epitela), ili upalama izazvanim
dodirivanjem trepavica na rožnjaču oka.
Korekcija poremećaja položaja kapaka?
Hirurška intervencija u oba slučaja je jednostavna, brza i efikasna. Njome se ojačavaju
mišići kapaka i sam kapak vraća u svoj normalni anatomski položaj.
Bez obzira o kojoj tehnici se radi, sve se izvode u lokalnoj anesteziji, a pacijent se može
vratiti svojim svakodnevnim životnim aktivnostima već nakon nekoliko dana.
