Autor teksta: Dr sc. Bojan Kozomara, dr med.
Blefaroplastika (estetska operacija gornjih i donjih kapaka), ili operativni zahvat “podmlađivanja” kapaka je najčešće rađeni hirurški zahvat na kapcima i jedan od najčešćih estetskih operacija na licu.
Savjetuje se svim pacijentima starijim od 45 godina, ali i mlađima koji imaju funkcionalni problem sa viškom kože gornjih ili donjih kapaka. Naime, zahvat iz estetskih razloga može da se izvede i prije 45. godine, ali pacijenti moraju biti spremni na to da će ga vjerovatno morati ponavljati barem još jednom u toku života, jer je efekat operacije vidljiv 10-20 godina.
Sam operativni zahvat je potpuno bezbolan za pacijenta, bilo da se radi o operaciji gornjih ili donjih kapaka. Zahvat se izvodi u lokalnoj anesteziji, uz aplikaciju anestetika ispod kože koja će biti odstranjena. Nekada, a prema želji pacijenta, anestezija može da bude i u vidu analgosedacije (omamljeni ste, ali dišete samostalno), ali i opšte anestezije (u potpunosti ste uspavani i mašina diše za vas).
Za ovaj operativni zahvat prethodno se odredi tačan visak kože koji je potrebno ukloniti. Postupak i procjena su jako važni, jer funkcionalnost kapka ne može biti dovedena u pitanje, odnosno oko mora normalno da se otvara i zatvara nakon operacije. Lokalni anestetik se ubrizga ispod viška kože koji se uklanja, a dodatna anestezija može da bude primijenjena kao što je ranije i navedeno.
Nakon uklanjanja viška kože rana se zatvara koncima koji mogu da budu samorazgradivi i ne moraju se skidati nakon operacije, ili onim koji nije samorazgradiv i mora se skidati 7-10 dana nakon zahvata.
U postoperativnom toku, koji obično traje oko 7 dana, pacijentu se savjetuje da nekoliko puta na dan stavlja na kapke hladne obloge (najčešće led), te da prva dva dana nakon zahvata više miruje, odnosno da se ne izlaže težem fizičkom naporu.
Kontrole poslije operacije često nisu potrebne.
Za razliku od operacije gornjih kapaka, kod operacije donjih kapaka može da se uklanja samo višak kože, višak kože i masno tkivo (“kesice” ispod očiju), ili samo masno tkivo. Kod prve dvije indikacije za operaciju rez se radi sa spoljašnje strane kapka, odnosno na samoj koži, dok se kod uklanjanja samo masnog tkiva rez pravi sa unutrašnje strane kapka. Prve dvije indikacije zahtijevaju stavljanje šavova, dok kod treće rana zarasta sama, rez se ne vidi i nije ga potrebno šiti.
Operativni i postoperativni tok su isti kao i kod operacije gornjih kapaka.
U posljednjih nekoliko godina primjetna je velika tehnološka ekspanzija lasera u estetskoj medicini, ali i u hirurgiji.
Jedna takva tehnologija sve više se koristi i u operacijama gornjih kapaka. Naime, u želji da rezovi kod blefaroplastike budu što precizniji, trauma za tkivo što manja, a i postoperativni oporavak što kraći, operaciju je moguće izvesti i uz pomoć frakcionog CO2 lasera.
Ova laserska tehnologija omogućava „beskrvnu“ operaciju, tačnije laserski zrak istovremeno pravi rez na koži i kauterizuje krvne sudove i kapilare. Samim tim, poslije operacije nema krvnih podliva, pa je i postoperativni oporavak znatno kraći. Osim toga, preciznost rezova laserom omogućava znatno bolje zarastanje rane, te gotovo neprimjetan ožiljak nakon zahvata.
Frakcioni CO2 laser ima još jednu važnu primjenu u estetskoj hirurgiju kapaka, i to donjih. Zbog mogućih intraoperativnih i postoperativnih komplikacija kod blefaroplastike donjih kapaka sa vanjskim rezom (rez kroz kožu kapka), sve više je u primjeni „laser skin resurfacing“ procedura. Njome se laserskim zracima zateže koža donjih kapaka, i to na način da se prave mikronski otvori na njenoj površini koji stimulišu prirodno lučenje kolagena, a koji dalje dovodi do zatezanja kože. Efekat je vidljiv nekoliko dana nakon urađene procedure, a može da se ponavlja koliko god je potrebno.
Kao što je već napomenuto, laserska blefaroplastika se sve češće traži i sve je više pacijenata koji žele operaciju kapaka upravo laserom. Preciznost laserskih rezova i izostanak krvarenja za vrijeme operacije je glavni razlog za ovakav odabir. Elektro nož je i dalje sjajna opcija i ne razlikuje se pretjerano od lasera u rukama iskusnog operatera, ali je vrijeme oporavka kod ove metode ipak nešto duže i pacijenti često mogu da imaju i podlive.
