Zakažite termin
Šta je to astigmatizam?
Astigmatizam je refrakciona anomalija prestavljena nepravilnošću rožnjače, prednjeg dijela oka. Kako spada u grupu poremećaja poznatijih kao refrakciona anomalija, uzrokuje poremećaj u načinu na koji svjetlosni zraci padaju na oko. Astigmatizam se često javlja udružen sa kratkovidnošću i dalekovidnošću, stanjima koja takođe proističu iz refrakcionih anomalija. On nije oboljenje, nego jednostavno nepravilnost oblika roznjače.
Simptomi
- Poremećaj ili zamućenje slika u svim pravcima
- Glavobolje i zamor
- Rijetko razrokost i neprijatnost u oku
Ovi simptomi ne znače da neko nužno ima astigmatizam. Međutim, ako se primijeti jedan od ovih simptoma, pregled oftalmologa je izuzetno važan.
Uzroci nastanka
Kod normalnog ljudskog oka, rožnjača je glatka i zakrivljena podjednako u svim pravcima i svjetlost koja pada na nju je podjednako fokusirana na sve njene dijelove. Kod astigmatizma prednja površina rožnjače je više zakrivljena u jednom smjeru, nego u drugom. Ovaj poremećaj može rezultovati vidom sličnim slike koja se dobije posmatranjem zakrivljeno-talasastog ogledala, a zapravo predstavlja nesposobnost oka da usmjeri svjetlosne zrake u jednu tačku.
Ako površina rožnjače ima visok stepen varijacija u svom zakrivljenju, prelamanje svjetlosti može biti umanjeno do te mjere da su potrebna korektivna sočiva da bi se bolje fokusirali svjetlosni zraci. U svakom trenutku samo mali dio zraka je u fokusu, dok ostatak nije, tako da je formirana slika uvijek nejasna. Astigmatizam obično izaziva zamagljen vid na svim udaljenostima.
Faktori rizika
Manji stepen astigmatizma je česta pojava i tendencija da se razvije astigmatizam je nasljedna. Veći stepen astigmatizma može biti povezan sa bolestima, kao što je keratokonus.
Testovi i dijagnoze
Stepen astigmatizma u oku može se mjeriti na razne načine. Autorefrakcija ili subjektivno prelamanje, zasnovano na pacijentovoj reakciji, koje se vrši na početku očnog pregleda je jedan od načina da se otkrije astigmatizam. Stepen astigmatizma tačno se mjeri u ambulantnim uslovima, na dijagnostičkom instrumentu koji se zove keratometar.
Lijekovi i liječenje
Ako je stepen astigmatizma neznatan i ne postoje drugi problemi u prelamanju kao što su kratkovidnost i dalekovidnost, nije potrebna primjena korektivnih sočiva. Ako je stepen astigmatizma dovoljno velik da izazove naprezanje očiju, glavobolju ili narušavanje vida, potrebna je primjena korektivnih sočiva za jasan i nesmetan vid.
Sočiva za korekciju astigmatizma nazivaju se torična sočiva, a njihov osnovni element je cilindar. Naime, ova sočiva zapravo imaju veću snagu prelamanja svjetlosti u jednoj osi nego u drugoj. Oftalmolog u toku pregleda precizno utvrđuje tačno koja snaga cilindra je potrebna. Refraktivna hirurgija može biti opcija za korekciju nekih oblika astigmatizma. Redovne kontrole očiju mogu pomoći u osiguravanju kvalitetnog vida.
